Σάββατο 8 Μαρτίου 2014

Η θέση της γυναίκας στην εποχή της Τζέιν Όστεν

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της γυναίκας (8 Μαρτίου) αποφάσισα να γράψω μερικά πράγματα για τη θέση της γυναίκας στην εποχή της Όστεν .Ξέρω μόνο όσα η ίδια μας είπε μέσα απο τα μυθιστορήματα της και αυτά θα σας πω .

Από πάντα η γυναίκα ήταν κατώτερη από τον άντρα και αυτό , δυστυχώς , είναι κάτι που υπάρχει ακόμα και σήμερα ,ευτυχώς , όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό .Όπως έχουμε πει και παλιότερα , τα βιβλία της Όστεν μπορεί να είναι ρομαντικά , αλλά δεν είναι μόνο ρομαντικά . Σε όλα της τα βιβλία θίγει κοινωνικά ζητήματα , ειδικά για τη θέση της γυναίκας . Πέρα απο τις ηρωίδες της, η Όστεν ήταν ζωντανό παράδειγμα της προκατάληψης που είχε η κοινωνία για τις γυναίκες .




Πέρασε πολλά μέχρι να εκδώσει το πρώτο της έργο και , όταν τελικά τα κατάφερε , προτίμησε να μη γίνει γνωστό στο κοινό το όνομα της . Το ότι έκδωσε βιβλίο σημαίνει ότι έβγαζε και δικά της χρήματα , όχι πολλά αλλά έβγαζε .Αυτό για τις γυναίκες που είχαν μια κάποια θέση στην κοινωνία τότε ήταν κάτι πολύ κακό .Έπρεπε να είναι στο σπίτι , να μαθαίνουν ξένες γλώσσες , κάποιο μουσικό όργανο , κέντημα και να μην έχουν άποψη κι αν έχουν τότε να μην την εκφράζουν. Έπρεπε να είναι σε αναζήτηση συζύγου και να ονειρεύονται μια ζωή στην οποία θα είναι απόλυτα εξαρτημένες απο τον άντρα τους και που πάλι δεν θα έχουν δική τους γνώμη .

Το έργο της "Περηφάνια και Προκατάληψη" , πέρα από όλα τα άλλα , έχει και φεμινιστικό χαρακτήρα .Έχουμε μια μητέρα με 5 κόρες η οποία τις μεγαλώνει με μοναδικό σκοπό να τις παντρέψει , εκείνες ξέρουν πως έτσι πρέπει να γίνει .Μάλιστα, πρέπει να φερθούν έξυπνα , να καλοπαντρευτούν για να έχουν μια άνετη ζωή . Η Ελίζαμπεθ μας θυμίζει κάτι και απο την ίδια την Όστεν . Όταν ο κύριος Κόλινς της κάνει πρόταση γάμου , αρνείται να  παντρευτεί ακόμη κι αν πρόκειται για ένα γάμο που υπόσχεται μια άνετη ζωή . Θέλει να παντρευτεί απο έρωτα , αν όχι απο έρωτα τουλάχιστον θέλει να εκτιμά τον άντρα που θα έχει δίπλα της στην υπόλοιπη ζωή της . Η Όστεν δέχτηκε μια πρόταση απο έναν πολύ ευκατάστατο νέο , είπε το ναι και την επομένη αναίρεσε όσα είπε γιατί , λογικά , δεν άντεχε στην ιδέα να παντρευτεί χωρίς έρωτα . 

Έλεγε ότι έχει την πένα της και με αυτή θα ζήσει και τελικά τα κατάφερε . Τη θαυμάζω περισσότερο γι' αυτό που κατάφερε παρά για τα υπέροχα βιβλία που έγραψε . Πέρα απο έξυπνη και φοβερά ταλαντούχα , η Τζέιν Όστεν ήταν μια γυναίκα δυναμική για την εποχή της που πέτυχε το σκοπό της .
Στην ¨Περηφάνια και Προκατάληψη" συναντάμε και την Σάρλοτ , η οποία παντρεύεται έναν άντρα που δεν εκτιμά και από ότι διαβάσαμε , δεν συμπαθούσε ούτε λίγο .Όμως η ιδέα του να μείνει γεροντοκόρη και να είναι βάρος στους γονείς της ήταν αβάσταχτη .Ας σκεφτούμε τα γεγονότα και ας μη κατηγορήσουμε ούτε την κυρία Μπένετ και την μανία της για το γάμο , ούτε τη Σάρλοτ που παντρεύτηκε όπως-όπως .Η κοινωνία τους ανάγκαζε να έχουν αυτή τη συμπεριφορά και ευτυχώς υπήρχαν γυναίκες σαν την Όστεν και σαν την Ελίζαμπεθ που , σιγά-σιγά κατάφεραν να αλλάξουν τα πράγματα .
Η Ελίζαμπεθ είχε άποψη και δεν φοβόταν να την πει και η Όστεν πέτυχε κάτι που λίγες γυναίκες κατάφεραν στην εποχή της . Είπε μέσα απο τα βιβλία της αυτά που πίστευε , έθιγε κοινωνικές καταστάσεις, έβγαλε χρήματα και δεν παντρεύτηκε επειδή έπρεπε .
Και αυτά είναι πολύ μικρά μπροστά σε αυτά που έκαναν κι άλλες γυναίκες με τα χρόνια που έχουν ως αποτέλεσμα εμείς να έχουμε τόσα προνόμια σήμερα .
Ονειρεύομαι κι εγώ όπως κι εσείς , να ζούσα σε εκείνη την εποχή όμως μήπως να το σκεφτούμε καλύτερα ;Η ζωή για τις γυναίκες ήταν καταπιεστική , κενή , προσπαθούσαν να τη γεμίσουν με δεξιώσεις , κουτσομπολιά και κέντημα , ήταν απόλυτα εξαρτημένες από την οικογένεια ή το σύζυγο τους και δεν είχαν δικαίωμα να πουν ούτε την άποψη τους .Και αυτά είναι όλα πολύ μικρά μπροστά σε άλλα πολύ "μεγάλα" ζητήματα που υπήρχαν τότε .Ένα παράδειγμα, αν ο άντρας απατούσε την γυναίκα του δεν υπήρχε λόγος διαζυγίου , στην αντίθετη περίπτωση ο άντρας είχε κάθε δικαίωμα να χωρίσει και ο νόμος ήταν δίπλα του .....  Κι αν αυτά μας φαίνονται τραγικά , ας σκεφτούμε σε πόσο καλή μοίρα ήταν οι γυναίκες στην Αγγλία τότε σε σύγκριση με άλλες χώρες ...

Είναι πολλά τα παραδείγματα που υπάρχουν στα βιβλία της Όστεν όμως θα σταματήσω εδώ για να μη σας κουράσω . Έχω αναφέρει παλιότερα πολλά παραδείγματα στο άρθρο μου "Είναι τα βιβλία της Όστεν ρομαντικά;" οπότε περάστε μια βόλτα και απο εκεί .

Τέλος , να πω χρόνια πολλά σε όλες τις γυναίκες της σελίδας (και όχι μόνο)αν και , κατα τη γνώμη μου, θα ήταν αληθινή γιορτή αν μπορούσαν όλες οι γυναίκες του κόσμου να χαίρονται που είναι γυναίκες .Δυστυχώς , ακόμη και σήμερα , υπάρχουν χώρες που μέχρι και η κακοποίηση σε βάρος των γυναικών  είναι νόμιμη . (!) Βία και κακοποίηση (σε πολλές μορφές)απέναντι στις γυναίκες δεν γίνεται μόνο στις τριτοκοσμικές χώρες , συμβαίνει δίπλα μας και είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο .Δεν γίνεται μόνο σε γυναίκες χαμηλότερης κοινωνικής τάξης , η βία δεν κοιτάει οικονομικό και μορφωτικό επίπεδο και επειδή δε συμβαίνει σε εμάς δεν πάει να πει πως δεν συμβαίνει .Εύχομαι κάποια στιγμή να ξημερώσει μια καλύτερη μέρα για τις γυναίκες όλου του κόσμου . Χαίρομαι και νιώθω ευλογημένη που έχω αυτά τα προνόμια στη ζωή μου , αλλά θα χαιρόμουν πραγματικά αν μπορούσαν όλες οι γυναίκες να απολαμβάνουν ότι εμείς θεωρούμε αυτονόητο .



1 σχόλιο:

  1. Συμφωνώ απόλυτα με το άρθρο. Η θέση της γυναίκας το 19ο αιώνα – ακόμα και αυτής των μεσαίων και ανώτερων τάξεων- ήταν μειονεκτική. Δεν το συζητώ για την γυναίκα των κατώτερων τάξεων. Ένα σκαλί πιο πάνω από το ζώο.
    Όσο για την κυρία Μπέννετ, εκνευριστικότατη ως χαρακτήρας, συμφωνώ, είναι η μόνη όμως που φροντίζει για το μέλλον των παιδιών της που δεν είναι καθόλου ασφαλές: Ξέρουμε ότι αμέσως μόλις πεθάνει ο πατήρ Μπέννετ θα πρέπει να φύγουν από το σπίτι τους με ένα πενιχρότατο εισόδημα και πολύ πιθανόν να πρέπει να εργαστούν ως γκουβερνάντες – κι αυτό χωρίς να έχουν και καμμιά σπουδαία μόρφωση.
    Η Σάρλοτ από την άλλη, πράττει άριστα κατ’εμέ. Είναι ήδη 27 – μια ηλικία πολύ προχωρημένη για την εποχή και με μηδέν προοπτικές να πέσει στο δρόμο της ένας άλλος κύριος Ντάρσυ ή κύριος Μπίνγκλευ. Το Μέρυτον δεν θα ήταν και «ανδρολίβαδο» απ’όσο καταλαβαίνουμε γνωρίζοντας τις αντιδράσεις που προκάλεσε η άφιξη της Εθνοφρουράς. Δεν ξέρουμε αν ήδη είχε απορρίψει προτάσεις στο παρελθόν και το έχει μετανοιώσει ούτε αν ο Σερ Λούκας είχε να της δώσει κάτι άλλο εκτός από τον τίτλο του.
    Νομίζω λοιπόν πως ο –κατ’ανάγκην- γάμος της με τον απεχθή κληρικό ήταν –κατά τα φαινόμενα- προτιμότερος από τη ζωή της γεροντοκόρης που την περίμενε στην οικογένειά της ( έχω την εντύπωση από κάποιο απόσπασμα ότι και τα μικρότερα αδέλφια της χάρηκαν αφάνταστα που την «ξεφορτώθηκαν».)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...